Trombosit Belirtileri ve Tedavisi
24 Haziran 2024

Trombosit Belirtileri ve Tedavisi

Trombositler

Trombositler, kanın pıhtılaşmasını sağlayan ve kanamayı durduran hücrelerdir. Renksiz yapıları ile kırmızı ve beyaz kan hücrelerinden ayrılmaktadırlar. Trombositlerin yaşam süresi genellikle 7-11 gün arasındadır ve sayıları kan tahlili ile belirlenir. Sağlıklı bir bireyde, trombosit sayısı mikrolitre başına 150.000-450.000 arasında değişir. Bu sayı, kişiden kişiye ve aynı kişide zamanla değişkenlik gösterebilir. Trombosit düşüklüğü kanamaya yol açarken, trombosit fazlalığı damar içinde kanın pıhtılaşmasını hızlandırabilir. Trombositlerin görev süresi dolduğunda, dalak tarafından ayrıştırılırlar. Trombositlerin ana işlevi, kanamayı durdurmak, damar yaralanmalarını önlemek ve kan akışını yavaşlatmaktır. Vücutta kanama olduğunda, trombositler birbirlerine ve kanama bölgesine yapışarak bir duvar oluşturur ve kanamayı durdururlar. Yaralı damarın üzerindeki trombosit hücreleri şişerek damar yırtığını kapatır ve kanamayı önler.

Trombosit Düşüklüğü ve Belirtileri

Trombosit düşüklüğü, trombosit sayısının 150.000'den az olduğu durumları ifade eder. Trombosit sayısı 50.000'in altına düştüğünde hayati riskler ortaya çıkar. Trombosit düşüklüğü ile kanın pıhtılaşması zorlaşır ve kanama durumunda kanamanın durdurulması güçleşir.

Trombosit Düşüklüğünün Belirtileri

  • Vücutta alınan darbelerin kolaylıkla morarması
  • Bacak bölgesinde, özellikle ayağa yakın kısımlarda görülen deri altı kanamaları
  • Vücutta oluşan kesik ve yaralanmalarda aşırı kanama
  • Sebepsiz burun ve diş eti kanamaları
  • Bitkinlik ve depresyon hali
  • Kanamaların durmaması
  • Aşırı su kaybı
  • Aşırı sigara kullanımı
  • Kalıtsal hastalıklar
  • Kan hücrelerinin oksijeni temin edememesi
  • Kemik iliğinin kırmızı kan hücrelerini üretme eksikliği

Trombosit Düşüklüğüne Neden Olan Etmenler

  • Kemik iliğinde yeterli trombosit üretilememesi
  • Kan dolaşımı sırasında trombositlerin yıkıma uğraması
  • Karaciğerde trombositlerin yıkıma uğraması
  • Dalakta trombositlerin yıkıma uğraması
  • Dalağın aşırı büyümesi
  • Aşırı alkol tüketimi
  • Vitamin eksikliği
  • Lösemi (Kan kanseri)
  • Virüs kaynaklı enfeksiyonlar (Hepatit C ve HIV gibi)
  • Kanser tedavisi (Kemoterapi ve radyoterapi)
  • Kullanılan bazı ilaçlar
  • Hamilelik sırasında kan hacminin artması

Trombosit düşüklüğü bazı sorunlara neden olabilir. Bu sorunlar arasında kadınlarda adet döneminde aşırı kanama, hamilelikte doğum riskinin artması ve beyin kanaması yer alabilir. Trombosit düşüklüğünü önlemek için adet dönemlerinde ped kullanılmalı ve diş ipi kullanılmamalıdır.

Trombosit Düşüklüğü Nasıl Tedavi Edilir?

Trombosit düşüklüğünün tedavisi, kanamayı oluşturan etkenlerin ortadan kaldırılması ve gerekli önlemlerin alınması ile başlar. Örneğin, burun sümkürtülmemeli ve karıştırılmamalıdır. Kanama yaratacak aktivitelerden kaçınılmalıdır. Trombosit sayısının çok düşmesi durumunda kan plazma nakli yapılabilir. Trombosit değerini yükseltmek için herhangi bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Trombositlerin daha az yıkıma uğramasını sağlamak için dalak splenektomi ameliyatı ile alınabilir. Dalak ameliyatı, diğer yöntemlerin yetersiz veya imkânsız olduğu durumlarda uygulanır. Bazı hastalara trombosit yıkımını azaltmak için ilaçlar kullanılabilir.

Trombosit Yüksekliği Nasıl Oluşur?

Trombosit yüksekliği, trombosit sayısının 450.000'den fazla olduğu durumlardır. Bu, vücutta trombositlerin fazla üretilmesi anlamına gelir. Trombosit yüksekliği genellikle nadiren belirti gösterir. Belirtileri şunlardır:
  • Sürekli baş ağrısı ve göğüs ağrısı
  • Geçici görme bozuklukları
  • El ve ayaklarda hissizlik
  • Sürekli baş dönmesi
  • Gut hastalığı

Trombosit Yüksekliği Neden Görülür?

  • Kırmızı kan hücrelerinin normalden daha erken yıkıma uğraması (Hemolitik Anemi)
  • Demir yetersizliği anemisi
  • İltihaplı hastalıklar
  • Ameliyat sonrası yan etkiler
  • Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri
  • Kanser
  • Polisitemia Vera (bir tür kemik iliği rahatsızlığı)
  • Dalağın alınması
  • Kronik hastalıklar
  • Akut enfeksiyon hastalıkları
  • Tüberküloz
  • Çeşitli hastalıkların alyuvar üretiminde uygunsuzluk

Trombosit Yüksekliğinin Yol Açtığı Hastalıklar

  • Vücutta dolaşan kanın damarlarda pıhtı oluşturma riski
  • Felç
  • İç organlarda işlev bozukluğu

Trombosit Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?

Trombosit yüksekliği tedavisinde, sağlığa engel olmadığı sürece aspirin kullanılır. Trombosit yüksekliği görülen hastalarda genellikle aspirin ile tedavi edilir. Kanser hastalarında ise hidroksiüre adı verilen trombosit düşürücü ilaçlar kullanılır. Bu tür ilaçlar ömür boyu kullanılabilir. Trombosit yüksekliği tedavisinin bir başka yöntemi, damar yolu ile alınan kanın makine yardımıyla işlenerek trombositlerden ayrılmasıdır. Bu yönteme plateletferez denir ve felç olma riski olan hastalara acil durumlarda uygulanır. En fazla bir veya iki defa yapılabilir. Öncelikle trombosit yüksekliğine yol açan hastalıklar tedavi edilmelidir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni